Сапраўднае Сяброўства. (Настоящая Дружба.)

Калісьці я зьмясьціла ў фэйсбуку вось гэты артыкул: http://www.psyoffice.ru/article/38068/ Дзесяць шчасьлівых гадоў. (Десять счастливых лет.)

Спадарыня Ганна - літаратурны крытык, напісала мне камэнтар: "Дзякуй, Марына. Прачытала і ажно расплакалася ... Прыемна верыць, што мы некаму патрэбныя, акрамя саміх сябе ..."

Я ня стала ўдакладняць у Ганны, каго яна мела на ўвазе: сваякоў і сяброў, якія заставаліся побач зь невылечна хворым чалавекам да самай апошняй хвіліны ягонага жыцьця, і па-сапраўднаму любілі яго ня толькі тады, калі ён быў здаровым і актыўным, але і ў той час, калі хвароба зрабіла яго бездапаможным і немачным; ці мо' працаўнікоў хоспісу, якія прыкладалі ўсе намаганьні дзеля таго, каб палегчыць пакуты паміраючага чалавека і падтрымаць ягоных сваякоў і сяброў у хвіліну ягонай сьмерці. 

Я проста задумалася над гэтай фразай: "...Прыемна верыць, што мы некаму патрэбныя..." І на памяць адразу ж прыйшоў яшчэ адзін узор такой шчырай патрэбнасьці...

... "Патрэбныя, Аня! Патрэбныя!" - пасьпяшыла адказаць я.

Вось, напрыклад, адзін наш пацыент - Анатоль - на завяршальным этапе жыцьця нікому з сваякоў ужо асабліва і не патрэбны быў, але да яго ледзьве не кожны дзень прыходзіў сябра. Ён і да ўрачоў часта заходзіў ды пытаўся, чым яшчэ можна дапамагчы Анатолю: ці мо' набыць якія лекі для яго, ці мо' звазіць у бальніцу на кансультацыю, ці мо' прыгатаваць якую ежу і г.д. А калі Анатоль памёр - сябра павёз яго на сваю радзіму, каб там пахаваць побач з сваімі блізкімі - дзеля таго, каб было каму прыходзіць на магілу. Вось такое Сяброўства бывае ... Сябра Анатоля распавядаў мне, што яны пазнаёміліся на працы і сябравалі каля 10 гадоў. 

А празь некаторы час да нас паступіў пацыент Мікалай. У Мікалая нікога і нічога не было. А сам ён быў крыху легкадумным. Затое ў яго быў цудоўны сябра - такі ж, як і ў Анатоля, які клапаціўся аб ім да апошняй хвіліны ягонага жыцьця, і нават пасьля яе, бо таксама ўзяў на сябе клопаты па арганізацыі пахаваньня Мікалая. І сяброўства іхняе таксама доўжылася прыблізна 10 гадоў. Яны абодва былі заўзятымі рыбакамі і разам езьдзілі на рыбалку. А ў Мікалая і вочы былі - нібыта празрыстыя беларускія азёры. У апошні дзень свайго жыцьця ён распавядаў мне пра азёры і рэкі, на якіх бываў, казаў, што вось і зараз змог бы паехаць на рыбалку, калі б яго хто-небудзь узяў з сабой. А потым даў мне пачытаць некалькі рыбацкіх газэтаў і сказаў, што вяртаць іх ня трэба ...

У палаце насупраць ардынатарскай - два пацыенты: Аляксандар - прыгожы ўсьмешлівы мужчына зь зялёнымі вачыма, і Мікалай. Уначы стан Мікалая рэзка пагоршыўся, і Аляксандру ўсю ноч было не да сну. Яму прапанавалі перайсьці ў іншую палату, бо побач зь Мікалаем стала даволі цяжка знаходзіцца. Але Аляксандар адмовіўся. Сказаў, што будзе дапамагаць суседу і падтрымліваць яго і ягоную жонку ды сына, пакуль у самога хопіць на гэта сілаў ...

А бабуля Эця раптам вырашыла выпісацца з бальніцы. "Чаму Вы прынялі такое рашэньне?" - спытала ўрач. Аказалася, таму, што яе суседка - бабуля Лена ўначы памерла. Лена была ляжачай - і Эця рабіла для яе ўсё, што магла. А цяпер рабіць ужо не было для каго...

Празь некаторы час Эця ізноў пасупіла ў хоспіс і пачала дапамагаць маладой жанчыне Жане, якую паклалі ў палату разам зь ёй ... 

... Прыемна ведаць, што мы некаму патрэбныя, акрамя саміх сябе ...

***

Когда-то я разместила в фейсбуке вот эту статью: http://www.psyoffice.ru/article/38068/ Дзесяць шчасьлівых гадоў. (Десять счастливых лет.)

Анна - литературный критик, написала мне комментарий: "Спасибо, Марина. Прочитала и даже расплакалась ... Приятно верить, что мы кому-то нужны, кроме самих себя ..."

Я не стала уточнять у Анны, кого она имела в виду: родственников и друзей, которые оставались рядом с неизлечимо больным человеком до самой последней минуты его жизни, и по-настоящему любили его не только тогда, когда он был здоровым и активным, но и в то время, когда болезнь сделала его беспомощным и немощным; или, может, работников хосписа, прилагавших все усилия для того, чтобы облегчить страдания умирающего человека и поддержать его родственников и друзей в минуту его смерти.

Я просто задумалась над этой фразой: "... Приятно верить, что мы кому-то нужны ..." И на память сразу же пришел еще один образец такой искренней нужности ...

... "Нужны, Аня! Нужны!" - поспешили ответить я.

Вот, например, один наш пациент - Анатолий - на завершающем этапе жизни никому из родственников уже особо и не нужен был, но к нему чуть ли не каждый день приходил друг. Он и к врачам часто заходил и спрашивал, чем еще можно помочь Анатолию: может, приобрести какие-то лекарства для него, или свозить его в больницу на консультацию, или приготовить какую-нибудь еду и т.д. А когда Анатолий умер - друг увез его на свою родину, чтобы там похоронить рядом со своими близкими - для того, чтобы было кому приходит на могилу. Вот такая Дружба бывает ... Друг Анатолия рассказывал мне, что они познакомились на работе и дружили около 10 лет.

А через некоторое время к нам поступил пациент Николай. У Николая никого и ничего не было. А сам он был немного легкомысленным. Зато у него был прекрасный друг - такой же, как и у Анатолия, который заботился о нем до последней минуты его жизни, и даже после нее, так как тоже взял на себя заботы по организации похорон Николая. И дружба их тоже длилась около 10 лет. Они оба были заядлыми рыбаками и вместе ездили на рыбалку. А у Николая и глаза были - как будто прозрачные белорусские озера. В последний день своей жизни он рассказывал мне про озера и реки, на которых бывал, говорил, что вот и сейчас смог бы поехать на рыбалку, если бы его кто-нибудь взял с собой. А потом дал мне почитать несколько рыбацких газет и сказал, что возвращать их не надо ...

В палате напротив ординаторской - два пациента: Александр - красивый улыбчивый мужчина с зелеными глазами, и Николай. Ночью состояние Николая резко ухудшилось, и Александру всю ночь было не до сна. Ему предложили перейти в другую палату, ведь рядом с Николаем стало довольно тяжело находиться. Но Александр отказался. Сказал, что будет помогать соседу и поддерживать его и его жену и сына, пока у самого хватит на это сил ...

А бабушка Этя вдруг решила выписаться из больницы. "Почему Вы приняли такое решение?" - спросила врач. Оказалось, потому, что ее соседка - бабушка Лена ночью умерла. Лена была лежачей - и Этя делала для нее все, что могла. А теперь делать уже не было для кого ...

Через некоторое время Этя вновь пасупила в хоспис и начала помогать молодой женщине Жанне, которую положили в палату вместе с ней ...

... Приятно знать, что мы кому-то нужны, кроме самих себя ...